En la kategorio 'objektoj'
Kio estas tio?
|
|
La olimpikoj : 8 jarcentoj antaŭ Kristo, la originoj de la olimpikismo
De
la unuaj ludoj en Olimpio, organizitaj honore al Zeŭso, al la ludoj
relanĉitaj en Ateno en 1896 de Pierre de Coubertin ĝis la olimpikoj
de Sidneo ĉijare, la olimpika historio estas riĉa je peripetioj, en
rekordoj, en politikaj kaj ekonomikaj okazaĵoj. Se oni ne scias kun
certeco pri la inventinto de la olimpikoj, la mito de la Dioj de la stadiono ne
baldaŭ ĉesos allogi.
|
© JOHN HIOS, AKG, PARIS
|
|
Kiam
komenciĝis la ludoj en Olimpio en la 8-a jarcento antaŭ Kristo, la
loko estis simpla izolita sanktejo, sen iu ajn konstruaĵo.
|
|
© AKG,
PARIS
"La
luktistoj", potaĵo, kiu montras la kulturan gravecon de la sporto
por la grekoj.
|
|
La antikva Grekio, lulilo
de la olimpikoj.
Sportaj
konkursoj, ligitaj al religiaj ceremonioj okazis en Grekio ekde la 2a jarmilo
antaŭ nia erao. Tiuj ludoj estis organizitaj honore al Dioj, interne
aŭ proksime de temploj, kiel en Delfo, la sanktejo de Apolono, aŭ
en Olimpio, dediĉita al Zeŭso.
|
|
© CIO/COLL. MUSÉE OLYMPIQUE
Sidejo de la internacia
olimpika komitato en Laŭzano, inaŭgurita en 1993.
|
|
La IOK (Internacia
Olimpika Komitato), giganta maŝino
La
IOKo, kies sidejo estas en Laŭzano, respondecas pri la kontrolo kaj pri
la evoluo de la olimpikoj. Ĝi kunlaboras kun la NOKoj (Naciaj Olimpikaj
Komitatoj) kaj la internaciaj sportaj federacioj. Ankaŭ en Laŭzano
estis kreita la Olimpika Muzeo en 1933. La ĉefaj rimedoj de la olimpikoj
estas la vendo je la nacia kaj internacia nivelo, de la rajtoj pri televida
dissendado, de la biletoj kaj de la olimpika marko, aĉetita de
entreprenoj kaj de grandkonsumaj kompanioj. Tiel, en Atlanto en 1996, Coca
Cola elspezis pli ol 40 milionojn da dolaroj (t.e. proksimume 45 milionoj da Eŭroj)
por esti la oficiala sponsoro de la olimpikoj.
|
|
© AKG, PARIS
|
|
La
diskoj de la antikvaj ludoj estis ofte bronzaj kaj multe pli pezaj ol la
modernaj diskoj.
Apude
la Diskobolo de Myron
|
De la amatoroj al la
profesiuloj
En la 13 unuaj grekaj olimpikoj, ekzistis nur
kuraj konkursoj. Ekde
1896, la nombro de la sportoj kaj de la konkursoj daŭre kreskis. En la
someraj olimpikoj de Sidneo estos 28 branĉoj arigantaj preskaŭ 300
individuajn kaj teamajn konkursojn.. La koncepto de amatoreco estas hodiaŭ
tute eksmoda. Por esti akceptata en la someraj olimpikoj, vira sporto devas esti
praktikata en 75 landoj el 4 kontinentoj, kaj virina sporto devas esti
praktikata en 40 landoj el 3 kontinentoj.
Ĉiun kvaran jaron
La
unua mencio de la olimpikoj datiĝas de 776 antaŭ Kristo kaj ilia
malprogreso komenciĝis ekde la aneksado de Grekio fare de la romia
imperio. Dum preskaŭ mil jaroj, la olimpikoj okazis ĉiun kvaran
jaron. Krome, la greka kalendaro estis dividita en olimpiadoj, periodoj kiuj
apartigis du celebradojn.
|
© ROGER VIOLLET
La barono Pierre de
Coubertin, nobelpremiito pri paco en 1920
|
|
La renaskitaj olimpikoj
Pli
ol 1500 jaroj post la fino de la grekaj olimpikoj, franco, la barono Pierre
de Coubertin (1863-1937) ekhavis la ideon kaj la volon revivigi ilin. La
Internacia Olimpika Komitato estis kreita en 1895 kun la devizo :
"Citius, altius, fortius" (pli rapide, pli alte, pli forte). La
unuaj olimpikoj estis organizitaj en Ateno de la 6a ĝis la 15a de
Aprilo 1896. La teamaj sportoj kaj la virinaj konkursoj ankoraŭ ne estis en
la programo. La sidneaj olimpikoj, en 2000, estos la 24-aj. Tri
olimpikoj ne okazis, en 1916, 1940 kaj 1944 pro militoj.
|
|
© E. LESSING/AKG, PARIS
|
|
La stafeta porto de la flamo
La
olimpika flamo estas ekfajrigita sur la altaro de la diino Hera, en Olimpio,
je la loko mem, kie brulis flamo dum la antikvaj olimpikoj. Fariĝinta
simbolo de internacia unueco, ĝi estas poste stafete portata ĝis la loko
elektita por la celebrado de la olimpikoj.
|
|
© G. PLANCHENAULT / VANDYSTADT
|
|
Ekfajrigo
de la flamo por la sidneaj olimpikoj, la 10-an de Majo en Olimpio.
|
|
Panier/korbo